آیت‌الله میرزا محمدرضا مجتهد و نهضت مشروطه‌خواهی

نویسنده

  • جلال میرزایی استادیار گروه علوم سیاسی دانشکدة حقوق و الهیات دانشگاه شهید باهنر کرمان
چکیده مقاله:

یکی از مهم‌ترین وقایع سیاسی و اجتماعی تاریخ ایران، انقلاب مشروطه است که با وجود تألیفات فراوان در این زمینه، هنوز مجهولاتی از آن باقی مانده است. یکی از این مجهولات نقش یکی از علمای کرمان به‌نام آیت‌الله میرزا محمدرضا مجتهد است که در طی مهاجرت صغری یکی از خواسته‌های متحصنین، بازگشت ایشان از تبعید بود. در برخی آثار مربوط به مشروطه از او نام برده شده و در مواردی از پیشگامان مشروطه معرفی شده است. هدف این مقاله بررسی عملکرد این روحانی در روند حوادث و تحولات نهضت مشروطه است. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که ایشان یکی از نیروهای تأثیرگذار در تحولات مشروطه در کرمان بوده، اما برخلاف آنچه نقل شده مشروطه‌خواه نبوده است. نقش ایشان در انقلاب مشروطه منحصر به فرصتی است که از موقعیت فلک کردن او توسط حاکم وقت کرمان نصیب آزادی‌خواهان در تهران شد تا به نظام استبدادی و عین‌الدوله بتازند و خواهان حاکمیت مشروطه در ایران شوند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

واکاوی مواضع آیتالله خویی در جریان نهضت روحانیون ایران

در سال‌های 1341 و 1342 که روحانیون ایران با پیشگامی آیت‌الله خمینی به مخالفت با اقدامات حکومت پهلوی برخاستند، منویات کلی آنان ازسوی حوزه‌ی علمیه‌ی نجف مورد حمایت و پشتیبانی قرار گرفت. در این میان، مواضع حمایتگرانه و همدلانه‌ی آیت‌الله خویی بیش از سایر علمای این حوزه بود و موجب دلگرمی روحانیان داخل ایران می‌شد. در این مقاله، مواضع ایشان دربرابر مسائلی چون مصوبه‌ی دولت اسدالله علم، رفراندم شاه، د...

متن کامل

میرزا کوچک خان (رهبر نهضت جنگل )

میرزا یونس رشتی (معروف به میرزا کوچک) فرزند میرزا بزرگ به سال 1298 هجری قمری در یک خانواده متوسط گیلانی به دنیا آمدو در یازدهم آذرماه 1300 شمسی (در چهل و یک سالگی) از دنیا رفت. وی نخستین سالهای عمرش را در مدرسه حاج حسن واقع در صالح آباد رشت و مدرسه جامع (که آنوقتها رونقی داشتند) به آموختن صرف ونحو و تحصیلات دینی گذراند. مدتی هم در تهران در مدرسه محمودیه اقامت داشت و با این مقدمات قاعدتا می بای...

متن کامل

عقل از دیدگاه میرزا مهدی اصفهانی و محمدرضا حکیمی

سئوال از چیستی عقل در نزد تفکیکان اصلی‏ترین مسئله است. حاصل مقایسه دیدگاه دو شخصیت تاثیرگذار در مکتب تفکیک این است که اصفهانی با توجه به نوع انسان شناختی که دارد عقل را امری مجرد، مغایر با علم و نفس و متغایر با معقول می‏داند. و قائل است که قطع و یقین در صورتی که علم حصولی را ایجاد کند، معتبر است. همچنین اعتقاد به اینکه عقل و علم هر دو معرفت‏ را به‏ نفس‏ می‏دهد، شبیه دیدگاه اشاعره است. اما حکیمی...

متن کامل

واکاوی مواضع آیتالله خویی در جریان نهضت روحانیون ایران

در سال های 1341 و 1342 که روحانیون ایران با پیشگامی آیت الله خمینی به مخالفت با اقدامات حکومت پهلوی برخاستند، منویات کلی آنان ازسوی حوزه ی علمیه ی نجف مورد حمایت و پشتیبانی قرار گرفت. در این میان، مواضع حمایتگرانه و همدلانه ی آیت الله خویی بیش از سایر علمای این حوزه بود و موجب دلگرمی روحانیان داخل ایران می شد. در این مقاله، مواضع ایشان دربرابر مسائلی چون مصوبه ی دولت اسدالله علم، رفراندم شاه، د...

متن کامل

میرزا کوچک خان (رهبر نهضت جنگل )

میرزا یونس رشتی (معروف به میرزا کوچک) فرزند میرزا بزرگ به سال 1298 هجری قمری در یک خانواده متوسط گیلانی به دنیا آمدو در یازدهم آذرماه 1300 شمسی (در چهل و یک سالگی) از دنیا رفت. وی نخستین سالهای عمرش را در مدرسه حاج حسن واقع در صالح آباد رشت و مدرسه جامع (که آنوقتها رونقی داشتند) به آموختن صرف ونحو و تحصیلات دینی گذراند. مدتی هم در تهران در مدرسه محمودیه اقامت داشت و با این مقدمات قاعدتا می بای...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 46  شماره 3

صفحات  779- 795

تاریخ انتشار 2016-09-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023